Is een Ukelele makkelijker om te leren spelen dan een gitaar? Een Ukelele heeft vier snaren, een gitaar zes. Dat lijkt eenvoudiger. Maar een viool heeft ook maar vier snaren en dat instrument is juist heel moeilijk om te leren spelen. Om letterlijk en figuurlijk grip te krijgen op die ‘kleine gitaar’ is het goed om te beginnen met Ukelele akkoorden. Daarmee leg je de basis om al jouw favoriete nummers te spelen.
Welke akkoorden heeft een ukelele?
Met slechts vier snaren zou je denken dat er minder Ukelele akkoorden mogelijk zijn dan op een gitaar. Dat is niet het geval, je kunt alle akkoorden spelen die op andere instrumenten mogelijk zijn. Een akkoord is niets anders dan drie of meer tonen die samen een harmonie vormen. Er zijn vier snaren, afhankelijk van het model zijn er 12 tot 22 frets. Met een eenvoudige Ukelele kun je met gemak 1000 akkoorden spelen.
Nou ja, met gemak … je moet ze eerst wel leren natuurlijk! Het enige wat je nu hoeft te weten is dat er geen harde limiet is aan het aantal Ukelele akkoorden. Alles wat je wilt spelen kun je leren spelen zolang je gebruik maakt van goede lessen met documentatie. Je hoeft dus niet bang te zijn dat jouw favoriete nummer niet te spelen valt op een Ukelele. Je kunt alleen niet zomaar gebruik maken van standaard gitaar tabs en chords op het internet omdat deze schema’s uitgaan van zes snaren en een andere stemming. Verder op deze pagina leggen we uit hoe het standaard GCEA akkoorden schema werkt op de Ukelele.
Ukelele noten
Je hebt zojuist geleerd dat het aantal Ukelele akkoorden haast oneindig is. Hoe zit het met de noten op een Ukelele? We kunnen je geruststellen want hierbij ligt het aantal aanzienlijk lager. Er zijn namelijk twaalf noten die je moet leren om alle mogelijke combinaties te maken. Om het eenvoudig te houden zullen we de toetsen op een piano als uitgangspunt nemen omdat de noten daar netjes geordend naast elkaar liggen.
Als eerste zijn er zeven witte toetsen in deze volgorde: C D E F G A B. Daarna herhalen deze zeven noten weer maar dan een octaaf hoger naarmate je verder naar rechts gaat op het klavier. Dan zijn er nog de vijf zwarte toetsen ofwel halve noten. Die liggen tussen C en D, D en E, F en G, G en A, A en B. Tussen E en F, B en C is geen zwarte toets. Zo kom je op zeven plus vijf is twaalf noten.
Op een Ukelele speel je dus met dezelfde twaalf noten maar omdat iedere snaar een andere stemming heeft wordt het wat lastiger om iedere noot te vinden. Je moet namelijk de snaar op de juiste fret indrukken om een noot te spelen. Omdat iedere snaar anders is gestemd liggen dezelfde noten op een andere positie. Door meerdere snaren op de juiste fret in te drukken en alle snaren te spelen krijg je die mooie akkoorden die lekker klinken.
Hoe lees je Ukelele akkoorden?
Er zijn meerdere manieren om de snaren te stemmen. Door een snaar strakker of juist losser aan te draaien verandert de klank. Als de snaar strakker aangespannen wordt dan zal de toon hoger worden, als de snaar juist minder strak is dan wordt de toon lager. De standaard manier van stemmen voor een Ukelele is G C E A. Als ezelsbruggetje kun je de zin onthouden “Goats Can Eat Anything”. Dit betekent dat iedere snaar bij het spelen zonder de snaar op een fret in te drukken die basis toon heeft. Als het een concert Ukelele betreft dan stem je op G4 C4 E4 A4. Als je die samen speelt zonder snaren in te drukken dan speel je een C6 akkoord met G als de laagste noot.
Ukelele G Akkoord
Dit is de bovenste snaar en wordt gestemd op G. Je kunt hiervoor een stemapparaat gebruiken die je plaatst op de hals van je Ukelele.
Ukelele C Akkoord
Dit is de volgende snaar en wordt gestemd op C. Naast een stemapparaat kun je ook een app gebruiken die ‘luistert’ met de microfoon van je smartphone. De temperatuur en luchtvochtigheid hebben invloed op de stemming.
Ukelele E Akkoord
Dit is de snaar erna en deze wordt gestemd op E. Zeker met een nieuwe Ukelele of een nieuw set snaren zal de stemming na verloop van tijd veranderen. Stem dus regelmatig even de snaren opnieuw.
Ukelele A Akkoord
Dit is de onderste snaar die wordt gestemd op A. De beste manier van stemmen is op je gehoor maar dit vereist wel oefening. Probeer regelmatig te spelen met andere mensen, anders loop je het risico dat je verkeerd leert luisteren omdat je wellicht overal nét een beetje ernaast hebt gestemd.
Als je gaat spelen op basis van tabs houd er dan rekening mee dat snaar 1 de onderste snaar is en 4 de bovenste snaar.
Ukelele snaren volgorde
Bij de standaard Ukelele stemming is de onderste snaar G, de volgende C, dan E en de bovenste is de A noot. Als je de eerste fret indrukt dan zal de klank een halve toon hoger worden. Laten we de eerste G snaar als voorbeeld nemen:
Open string is G
Eerste fret is G♯/A♭
Tweede fret is A
Derde fret is A♯/B♭
Vierde fret is B
Vijfde fret is C
Zesde fret is C♯/D♭
Zevende fret is D
Achtste fret is D♯/E♭
Negende fret is E
Tiende fret is F
Elfde fret is F♯/G♭
Als je op de twaalfde fret komt dan speel je G op een octaaf hoger dan de open snaar. Als je een Ukelele hebt met meer frets dan zal de ‘chromatische schaal’ weer herhalen, net als op een piano. Dit werkt precies hetzelfde bij de andere drie snaren. Zo kun je een enorme variatie aan noten én Ukelele akkoorden spelen.
Ukelele akkoorden liedjes
Als je op zoek gaat naar Ukelele bladmuziek dan kan de notatie erg ingewikkeld zijn. Je ziet dan rijen met noten en aanwijzingen zoals de lengte van de noot. In plaats van letters moet je bladmuziek en notatie leren lezen. Dat is op zich al een grote uitdaging, met akkoorden schema’s of tabs wordt het een stuk eenvoudiger om Ukelele liedjes te spelen. Je moet nog steeds de grepen leren maar je hoeft dan niet bladmuziek te lezen. In plaats daarvan lees je akkoorden die overeenkomen met grepen op het fretboard.
Met name popliedjes maken gebruik van een zeer beperkt aantal akkoorden. Veel nummers kun je met pakweg vier akkoorden meespelen. Als er wat afwijkende akkoorden zijn dan kun je die uiteraard ook leren spelen of ‘strum’ gewoon door en je merkt het vaak nauwelijks. Enkele populaire en eenvoudige nummers om te leren spelen op de Ukelele zijn:
- I’m Yours van Jason Mraz. Dit nummer in het originele akkoordenschema is erg lastig maar als de noten getransponeerd worden dan kun je met slechts vier akkoorden (C G Am F) dit nummer spelen.
- Counting Stars van One Republic heeft een eenvoudig akkoordenschema dat steeds herhaalt en daarmee perfect is om jouw strumming te oefenen. Herhaling is de sleutel naar succes bij het leren van de Ukelele.
- Riptide van Vance Joy is bedrieglijk eenvoudig wat betreft de akkoorden, het is de manier van strummen waar de uitdaging in zit. Als je akkoorden onder controle hebt dan kun je hiermee variatie in strum technieken oefenen.
- Uptown Funk van Mark Ronson en Bruno Mars is niet een nummer dat je direct zou verwachten als Ukelele liedje, met de drie basis akkoorden is dit zeker een goede keuze voor beginners. Met een beat erbij voel je de funk door je hele lichaam.
Hoewel de G C E A de standaard manier van stemmen is kun je ook akkoorden schema’s vinden met een andere manier van stemmen. Als je met mensen samen speelt die een andere stemming op hun instrument hebben dan kun je gebruik maken van een capo. Dit klemmetje zorgt ervoor dat je andere noten speelt met de grepen die je gewend bent. Zo kun je razendsnel nog veel meer Ukelele akkoorden spelen!